Umunsi mpuzamahanga wa diyabete

Umunsi mpuzamahanga wa diyabete watangijwe n’umuryango w’ubuzima ku isi n’umuryango mpuzamahanga wa diyabete mu 1991. Intego yawo ni ugukangurira abantu kumenya no kumenya diyabete.Mu mpera z'umwaka wa 2006, Umuryango w'Abibumbye wafashe icyemezo cyo guhindura ku mugaragaro izina ry '“umunsi wa diyabete ku isi” ukitwa “umunsi wa diyabete y’umuryango w’abibumbye”, kandi ukazamura impuguke n’imyitwarire y’amasomo ku myitwarire ya guverinoma z’ibihugu byose, isaba leta n'inzego zose za societe gushimangira kurwanya diyabete no kugabanya ingaruka za diyabete.Icivugo c'ibikorwa byo kwamamaza uyu mwaka ni: “Sobanukirwa n'ingaruka, wumve ibisubizo”.

Mu bihugu hafi ya byose ku isi, umubare w'ababana na diyabete uragenda wiyongera.Iyi ndwara niyo mpamvu nyamukuru itera ubuhumyi, kunanirwa kw'impyiko, gucibwa, indwara z'umutima, na stroke.Diyabete ni imwe mu mpamvu zitera urupfu rw'abarwayi.Umubare w'abarwayi bishwe nawo buri mwaka uringaniza n'umubare w'impfu ziterwa na virusi itera SIDA (VIH / SIDA).

Nk’uko imibare ibigaragaza, ku isi hari abarwayi ba diyabete miliyoni 550, kandi diyabete yabaye ikibazo ku isi kibangamiye ubuzima bw’abantu, iterambere ry’imibereho n’ubukungu.Umubare w'abarwayi ba diyabete uragenda wiyongera miliyoni zirenga 7 buri mwaka.Niba dufashe diyabete nabi, irashobora guhungabanya serivisi zita ku buzima mu bihugu byinshi kandi ikarya ibyagezweho mu iterambere ry’ubukungu mu bihugu biri mu nzira y'amajyambere.”

Imibereho myiza nkimirire yuzuye, imyitozo isanzwe, uburemere bwiza no kwirinda kunywa itabi bizafasha kwirinda indwara ya diyabete yo mu bwoko bwa 2.

Ibyifuzo byubuzima byasabwe n’umuryango w’ubuzima ku isi:
1. Indyo: Hitamo ibinyampeke byose, inyama zinanutse, n'imboga.Gabanya gufata isukari hamwe namavuta yuzuye (nka cream, foromaje, amavuta).
2. Imyitozo ngororamubiri: Kugabanya igihe cyo kwicara no kongera igihe cyo gukora imyitozo.Kora byibuze iminota 150 yimyitozo ngororamubiri igereranije (nko kugenda byihuse, kwiruka, gusiganwa ku magare, nibindi) buri cyumweru.
3. Gukurikirana: Nyamuneka witondere ibimenyetso bishoboka bya diyabete, nk'inyota ikabije, inkari nyinshi, gutakaza ibiro bidasobanutse, gukira ibikomere bitinze, kutabona neza no kubura imbaraga.Niba ufite kimwe muri ibyo bimenyetso cyangwa ukaba uri mu baturage bafite ibyago byinshi, nyamuneka ubaze inzobere mu buvuzi.Muri icyo gihe, kugenzura umuryango nabyo ni inzira ikenewe。